PIŠE/SKICE: DR ZORAN TAIROVIĆ, MULTIMEDIJALNI UMETNIK
FOTOGRAFIJA: MIA MEDAKOVIĆ-TOPALOVIĆ
Jake ekspresije života i finih krivulja događaja, likova ovih i onih, iz prošlosti, ili onih što će doći…
Većina ovih događaja nastajala je na listovima lako prenosivih blokova za crtanje, odnosno na komadima kartona. Umetnik ih zasigurno nije kanio izložiti. Nikada. Čin njihovog beleženja intimnog izlaganja može se odrediti kao indiskretno ulaženje u intimne refleksije umetnika, bez kojih bi, međutim, bilo nemoguće steći potpuniji uvid u njegovu umetničku aktivnost, te je na pravi način razumeti i vrednovati.
Tek devedesetih godina prošlog veka, on započinje sa sistematskim izlaganjem svog crtačkog opusa, ali mahom kao pratećeg medija uz slike.
To je razdoblje umetnikovih putovanja u i kroz Evropu.
Ferara, priređena samostalna izložba, a potom dobija i narudžbu od vatikanskog kardinala za crkvu Monte Berico, Bolivija. SKICE, PRVO SKICE… POMISLIO JE ON.
Tokom nemirnog razdoblja u privatnom životu i brze umetničke afirmacije u evropskom umetničkom miljeu u profesionalnom životu, on je ostvario velik broj crteža. Skica. Podatak da je crteže koji su nastali 2000. godine u Italiji, Basano dell Grappa, dopustio da se izlože u koncertnoj sali kao jedine umetnine svojeg javnog predstavljanja u prostorima opere Giocosa. Sanjao je.
SKICA BROJ 1.
Skica je način izražavanja koji je stariji od pisma, ona je grafički prikaz nekog oblika života, nekog predmeta ljubavi ili pojave, urađene pomoću emocionalnih sredstava – linije, mrlje, tačke samog života.
SKICA BROJ 2.
Kombinovanjem svih tih životnih elemenata – spajanjem linija, crtica, mrlja i njihovim međusobnim kontrastom, u samom biću života, dobija se čista linearnost, a voluminoznost – plastičnost, trodimezionalnost, dobija se svetlost ako se tim elementima doda i efekat senke i svetla refleksa senke, crnog i belog.
SKICA BROJ 3.
Voluminoznost se postiže i upotrebom NEBESKE gumice za brisanje, sa kojom se može ublažiti punoća linije koja ponekad, ne našom voljom, postaje nužna opsesija. Ova tehnika se upotrebljava kada je u pitanju crtanje anđeoskim olovkama ili ovozemaljskim olovkama u boji
Art Alliance.
U Italiji, iste godine, svedoči da iste skice jesu shvaćene kao samorefleksivne podloške mogućeg opstanka u prostoru artizma. Di Alba potpisuje svoje prve slike nastale iz skicen blokova pseudonima “Od zore”. Da, to je bio početak.
Ipak, valja napomenuti kako je već godine 2000. započeo s vrednovanjem papirnatog medija svoga likovnog izraza – skica se traži, Italijani je traže, on ih prodaje. Armando, iz komune Bassana, traži štampanje skica.
Armando piše gospodinu Kavallariju… Di Alba skice poseduju izrazitu voluminoznost, postignutu reduciranim sredstvima likovnog izražavanja. Napete krivulje poteza kista definišu obris, dajući telima izražen plasticitet, podržan i diskretnim senčanjima.
SKICA BROJ 4.
Kod drugih crtačkih tehnika je moguće grebanjem ili kombinovanjem različitih sredstava, tuš, ugljen, dobiti slične efekte. Skice imaju svoje podloge, one su nasleđene. Neki papiri, drvo, kamen, platno, staklo, kao i crtački alati… grafit, sepia, tuš, četka, pero, pastel mogu biti različiti, a jedina sličnost im je – CRTAČKI ELEMENTI, LINIJA, MRLJA, TAČKA, pa bilo čime ili bilo čemu se oni izveli.
SKICA BROJ 5.
Tehnike koje se koriste pri stvaranju nekog crteža nazivaju se crtačke tehnike, i mada je najčešće jednobojan, crtež može biti i u više boja… baš kao život, od tamne do svetle monohromije, do bljeska svetla u bojenom prostoru.
SKICA BROJ 6.
Uz pomoć osnovnih elemenata crteža – linijom, mrljom, tačkom – mogu se izraziti dve osnovne dimenzije: visina i širina, ali se privid prostorne dubine i volumena postiže primenom perspektive. ZAR TO NISU PARAMETRI NAŠIH ŽIVOTA?
O, da, mnogi crteži danas se nalaze u zbirkama raznih muzeja, te u privatnim zbirkama. Primerice, godine 2002. izloženi su crteži Di Albe iz zbirke grofice Alde Bertoncello, slikareve kolekcionarke u prostoru gde obitava stalna postavka Giotto, Giovani, Goya i Picassa. Skice anđela. Skice… mogućeg života posle bombardovanja 1999.
Završetak bombardovanja. SKICA.
Drugačiji tip plasticiteta, koji ima nameru detaljno opisati fizionomiju straha pod presijom bombi, prisutan je na crtežima namenjenim dekoraciji crkve Monte Berico, odnosno porodičnoj tragediji, Gernici srpskoj, popularno nazvanoj Target. Dela su namenjena objektu u Šangaju, u suštini, te ih u takvom kontekstu i interpretiramo i danas i za budućnost. To je temelj SKICA.
Na kupoli neobičnog gesta skicuozno nanešene suštine, ikonografskog programa inspiracija Michelangelovim delima više je nego prisutna ideja ISTINE U SKICAMA. Kompaktna LINIJA TELA IGRE puna volumena i latentna ideja non finite potvrđuje inspiraciju Michelangelovim vatikanskim svodom u obrisima sivila neba, SVODA NAD ŠANGAJOM. Umetnik je uvek u pokušaju da u izobilju iznađe izlaz i postavljenog pitanja i uvek u samo jednoj skici, skici njega samog.
