TEKST PRIPREMILA: JELENA MILANOVIĆ, ACCESS BARS FACILITATOR, SOULLNESS COACH
FOTOGRAFIJE: IZ ARHIVE ŠKOLE
Nekada davno, 1958. godine, u Novom Sadu je osnovana osnovna škola „Dr Milan Petrović”, u to vreme samo za rad sa decom sa intelektualnim teškoćama. Mnogo godina kasnije, ona je izrasla u jedinstvenu i najveću instituciju u regionu koja se brine o deci sa smetnjama u razvoju i osobama sa invaliditetom od rođenja do starosti.
Otvorena je za osobe sa različitim smetnjama: oštećenjem vida, sluha, autizmom, smetnjama motorike, smanjenim intelektualnim sposobnostima, višestrukom ometenošću.
Današnja Škola za osnovno i srednje obrazovanje „Milan Petrović“ sa domom učenika predstavlja složen sistem koji realizuje programe u više sektora: obrazovanje, socijalna zaštita, zdravstvena zaštita, podrška zapošljavanju. Po mnogo čemu je ova institucija različita od drugih škola. Kako kaže direktorka, mr Slavica Marković, koja je već više od dvadeset godina na čelu kolektiva, i koja je najzaslužnija za ono što ova institucija danas predstavlja: – Razlikujemo se po tome što negujemo individualnost i kreativnost kod dece, uz veliko strpljenje i stručnost nastavnika, i ogromnu volju roditelja da učestvuju u osposobljavanju svoje dece. Individualizovanim tretmanima otkrivamo i negujemo njihove sposobnosti. Sem što decu učimo slovima i brojevima, učimo ih da vide, čuju, dodiruju, hodaju, postanu svesni sebe i drugih, učimo ih da se smeju, raduju, igraju, da budu srećni, učimo ih životu, jer mi smo škola života i škola velikog srca. Misija škole je jasna – to je otvorena, savremena, inovativna škola, koja promoviše bogatstvo različitosti, angažuje se, predlaže, uvodi i, kroz multidisciplinarni pristup, realizuje različite programe i aktivnosti u skladu sa potrebama dece, učenika i odraslih, sa ciljem da ih vaspitava, obrazuje, osnažuje, podržava, afirmiše i uključuje u okruženje.
U čitav sistem uključeno je 900 neposrednih korisnika – učenika škole i korisnika programa socijalne zaštite i 350 posrednih korisnika – dece i učenika u inkluzivnom obrazovanju kojima škola pruža dodatnu podršku. Neobično je i to da se u ovom složenom sistemu nalaze deca sa smetnjama u razvoju i osobe sa invaliditetom od najmlađeg uzrasta do 65 godina starosti.
Škola radi na 15 adresa u Novom Sadu i u 12 dislociranih odeljenja u Južnobačkom okrugu i u edukativnom kampu Čenej. Nastava se odvija na više jezika – srpskom, mađarskom, slovačkom, gestovnom govoru i drugim oblicima komunikacije.
Najnoviji i najsavremeniji objekat škole u kome se nalazi srednja škola, dom učenika, servisni i radni centar, otvoren je pre četiri godine na Novom Naselju, u Novom Sadu. Ovaj objekat, površine preko 7000 kvadratnih metara, finansirao je grad Novi Sad i on predstavlja jedinu srednju školu u Srbiji koja je građena prema principima univerzalnog dizajna, u potpunosti prilagođen osobama sa invaliditetom.
U dom učenika su smeštena deca iz drugih opština u Srbiji, koji u svojim sredinama nemaju mogućnosti da se školuju. Već prve godine kada je useljen bilo je jasno da je kapacitet mali u odnosu na potrebe, što svedoči o neophodnosti izgradnje još sličnih objekata.
U oblasti obrazovanja, realizuju se programi predškolskog vaspitanja i obrazovanja, pripremni predškolski program, osnovno obrazovanje i vaspitanje (redovan nastavni plan i program), srednje obrazovanje i vaspitanje (14 obrazovnih profila u 8 područja rada), prekvalifikacije i dokvalifikacije, kućna nastava, učenje na daljinu, servisna podrška deci u inkluzivnom predškolskom vaspitanju i servisna podrška učenicima u osnovnoj i srednjoj školi, neformalno obrazovanje – akreditovane obuke za zanimanja i akreditovani seminiri za stručno usavršavanje nastavnika i saradnika u nastavi.
U oblasti socijalne zaštite, tu su programi dnevnog bravka za mlade sa autizmom, dnevnih boravaka za mlade sa teškoćama u intelektualnom razvoju (u Novom Sadu i Sremskim Karlovcima), dnevni boravak za mlade sa telesnim i višestrukim smetnjama, kao i servisi podrške: prevoz korisnika, personalna asistencija, rana intervencija, samozastupanje, asistivnu tehnologiju, trening životnih veština, medijacija, podrška porodici, za terapijske aktivnosti sa životinjama, za rehabilitaciju odraslih, za informisanje. Pored toga, realizuju se i programi stanovanja uz podršku i usluga “Predah” za čuvanje dece.
U oblasti zdravstvene zaštite, postoji zdravstvena stanica u kojoj su pedijatar, psihijatar, fizijatar i stomatolog.
Podrška zapošljavanju pruža se kroz uslužni centar za podršku zapošljavanju osoba sa invaliditetom. Sve što učenici i korisnici naprave u radionicama, prodaje se u dve prodavnice u Novom Sadu, ali i na brojnim sajmovima i na izložbama u društveno odgovornim kompanijama.
Velika pažnja poklanja se novim tehnologijama i pomagalima koja deci omogućavaju da koriste računare, ali i da komuniciraju i poboljšaju kvalitet života. Opremljenost škole je na zavidnom nivou, najviše zahvaljujući brojnim sponzorstvima i donacijama iz Srbije i inostranstva.
Brojne su nagrade koje su zbog uspeha i kvalitetnog rada stigle u školu.
Ipak, za sve zaposlene u školi Milan Petrović, najveća nagradu su hiljade dece i korisnika koji su prošli kroz sistem i osposobili se za bolji i kvalitetniji život.